การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ให้ทำงานได้ตามที่ต้องการนั้น ผู้เขียนโปรแกรมจะต้องรู้ว่าจะให้โปรแกรมทำอะไร มีข้อมูลอะไรที่ต้องให้กับโปรแกรมบ้าง และต้องการอะไรจากโปรแกรมรวมทั้งรูปแบบการแสดงผล 
ขั้นตอนการพัฒนาโปรแกรม
               ขั้นตอนการพัฒนาโปรแกรมประกอบด้วย
                  1.   การกำหนดปัญหา
                  2.   การวิเคราะห์ปัญหา
                  3.   การเขียนผังงาน
                  4.   การเขียนโปรแกรม
                  5.   การทดสอบโปรแกรม 

               
       ในกระบวนการขั้นตอนการพัฒนาโปรแกรม ในขั้นตอนที่ 3 เป็น     การเขียนผังงาน ซึ่งมีความจำเป็นมากในการเขียนสิ่งที่วิเคราะห์จากปัญหาออกมาเป็นกระบวนการและนำกระบวนการนั้นมาเขียนโปรแกรม การเขียนผังงานมีกระบวนการต่างๆ ดังรายละเอียดต่อไปนี้

 ความหมายของผังงาน
        ผังงาน (Flowchart) คือ รูปภาพ (Image) หรือสัญลักษณ์(Symbol) ที่ใช้เขียนแทนขั้นตอน คำอธิบาย ข้อความ หรือคำพูด   ที่ใช้ในอัลกอริทึม (Algorithm) เพราะการนำเสนอขั้นตอนของงานให้เข้าใจ ตรงกัน ระหว่างผู้เกี่ยวข้อง ด้วยคำพูด หรือข้อความทำได้ยากกว่า

ผังงานแบ่งได้เป็น 2  ประเภท
                 1. ผังงานระบบ (System Flowchart)  คือ ผังงานที่แสดงขั้นตอน    การทำงานในระบบอย่างกว้าง ๆ แต่ไม่เจาะลงในระบบงานย่อย
                 2. ผังงานโปรแกรม (Program Flowchart)  คือ ผังงานที่แสดงถึง     ขั้นตอนในการทำงานของโปรแกรม ตั้งแต่รับข้อมูล คำนวณ จนถึงแสดงผลลัพธ์

           ผังงานสามารถแบ่งออกเป็น 3 รูปแบบ คือ
          1. การทำงานแบบตามลำดับ  (Sequence)
          2. การเลือกกระทำตามเงื่อนไข  (Decision or Selection)
          3. การทำซ้ำ  (Repeation or Loop) 

1.การทำงานตามลำดับ (Sequence)
  รูปแบบการเขียนโปรแกรมที่ง่ายที่สุดคือเขียนให้ทำงานจากบนลงล่างเขียนคำสั่งเป็นบรรทัด และทำทีละบรรทัดจากบรรทัดบนสุดลงไปจนถึงบรรทัดล่างสุดสมมติให้มีการทำงาน 3 กระบวนการคือ อ่านข้อมูล คำนวณ และพิมพ์

2.การเลือกกระทำตามเงื่อนไข (Decision or Selection)
  การตัดสินใจ หรือเลือกเงื่อนไขคือ เขียนโปรแกรมเพื่อนำค่าไปเลือกกระทำ โดยปกติจะมีเหตุการณ์ให้ทำ 2 กระบวนการ คือเงื่อนไขเป็นจริงจะกระทำกระบวนการหนึ่ง และเป็นเท็จจะกระทำอีกกระบวนการหนึ่ง แต่ถ้าซับซ้อนมากขึ้น จะต้องใช้เงื่อนไขหลายชั้น เช่นการตัดเกรดนักศึกษา เป็นต้น ตัวอย่างผังงานนี้   จะแสดงผลการเลือกอย่างง่าย เพื่อกระทำกระบวนการเพียงกระบวนการเดียว

3.การทำซ้ำ (Repeation or Loop)
  การทำกระบวนการหนึ่งหลายครั้ง โดยมีเงื่อนไขในการควบคุม หมายถึง    การทำซ้ำเป็นหลักการที่ทำความเข้าใจได้ยากกว่า 2 รูปแบบแรก เพราะการเขียนโปรแกรมแต่ละภาษา จะไม่แสดงภาพอย่างชัดเจนเหมือนการเขียนผังงาน ผู้เขียนโปรแกรมต้องจินตนาการด้วยตนเอง

1.การทำงานตามลำดับ (Sequence)

2.การเลือกกระทำตามเงื่อนไข (Decision or Selection)

 

3.การทำซ้ำ (Repeation or Loop)

 

 

 

 

 

อ่านเพิ่มเติม: ผังงาน